Duik in het prehistorische Groningen, op deze gevarieerde, 44 kilometer lange fietsroute, die begint en eindigt op de historische Grote Markt in de stad Groningen. Op deze route fiets je door duizenden jaren aan prehistorie en ontdek je grafkamers uit de steentijd en uitzonderlijke geologische overblijfselen uit de IJstijden. Maak onderweg tussenstops in schilderachtige dorpjes en bezoek enkele van de mooiste attracties van de provincie Groningen.
- Fiets door gletsjerlandschappen die 150.000 jaar geleden in de IJstijd werden uitgesleten.
- Bewonder de beroemde hunebedden uit de steentijd, gebouwd van zwerfstenen uit de IJstijd.
- Begin en eindig je route in de historische stad Groningen, die zelf op een heuvelrug uit de IJstijd is gebouwd.
Ten zuidoosten van de stad Groningen strekt zich het Hondsrug-geopark uit, een gebied met vier rechte heuvelruggen die 150.000 jaar geleden door een reusachtige ijskap werden gevormd. De meest prominente van deze ruggen is de Hondsrug zelf, die over een afstand van zeventig kilometer van de stad Groningen naar Emmen loopt. Omdat het Hondsrug-gebied enkele van de zeldzaamste natuurlijke landschapsvormen in Nederland omvat, werd de streek in 2015 door de UNESCO tot Wereldgeopark uitgeroepen. Het park vormt het bijzondere decor voor een avontuurlijke, 44 kilometer lange fietsroute door een met zwerfstenen bezaaid gletsjerlandschap dat werd uitgesleten door een prehistorische ijskap. De route loopt van de stad Groningen door ‘de kop’ van de provincie Drenthe en weer terug.
Hunebedden uit de IJstijd
De Hondsrug wordt al honderdduizend jaar bewoond, sinds de tijd dat enkele van onze vroegste voorouders hier op mammoeten kwamen jagen. Overal in het landschap zijn de overblijfselen van de eerste bewoners van de regio te zien, vooral de 5500 jaar oude ‘hunebedden’: grafkamers of dolmens uit de steentijd. Ze werden gebouwd van grote afgesleten zwerfstenen, die door de ijskap vanuit Scandinavië naar deze plek werden meegevoerd.
Als de oudste bewaard gebleven monumenten in Nederland trekken de hunebedden bezoekers uit de hele wereld. De eerste hunebedden die je op deze route tegenkomt, staan in Midlaren, het zuidelijkste punt van de route. Deze hunebedden met de aanduidingen ‘D3’ en ‘D4’ zijn nog vrijwel intact. De beenderen van de mensen die hier ooit werden begraven, zijn allang vergaan, maar toen de grafkamers in 1870 werden blootgelegd, bevatten ze nog grafgiften als aardewerken potten, sieraden van barnsteen en stenen wapens en werktuigen. Sommige van deze voorwerpen zijn nu te zien in het Drents Museum in Assen.
De route loopt daarna weer naar het noorden, naar Noordlaren, waar je een monument van imposante omvang met de aanduiding ‘G1’ kunt bewonderen: de meest noordelijke van de hunebedden van de Hondsrug. Vandaar fiets je verder door het Noordlaarderbos langs oeroude grafheuvels. Dit is ook een geliefde plek voor natuurliefhebbers, dankzij populaties van zeldzame vogels, herten en vossen.
Noordlaren en het Zuidlaardermeer
Op weg naar de hunebedden kunnen fietsers het schilderachtige dorpje Noordlaren aan het Zuidlaardermeer in zich opnemen. Mis de achthonderd jaar oude Bartholomeüskerk niet, met zijn fraaie uitzicht over de gletsjervallei van de Hunze en zijn nog altijd functionerende windmolen voor het malen van koren. Maak een tussenstop bij het Waterpark de Bloemert aan het Zuidlaardermeer, waar je de geschiedenis van het water in het Hondsrug-gebied ontdekt: van ijs- en smeltwater via moerassen en beekjes tot grond- en drinkwater.
Historische tuinen en het klooster van Essen
Tot de andere hoogtepunten op de fietsroute behoort een van de oudste botanische tuinen van Nederland, de Hortus Botanicus van Haren, met twintig hectare aan gevarieerde tuinen en perken, waaronder een Chinese tuin met een authentiek Chinees theepaviljoen. Vlakbij ligt de plek waar ooit het middeleeuwse vrouwenklooster van Essen stond. Het Yesse-klooster bestaat niet meer, maar je kunt in de akkers nog altijd delen van de beschermende gracht ontwaren.
Op de laatste etappe van de fietsroute kom je opnieuw langs Haren, ditmaal in noordelijke richting, en volg je het stroomdal van de Drentsche Aa vanaf het Paterswoldsemeer tot aan de historische stad Groningen.
Praktische informatie
Totale afstand: 44 km
· Begin- en eindpunt: Grote Markt, Groningen
· Hoogstraatje
· Trechterbekercultuur
· Essen en het voormalige Yesse-klooster
· Hortus Botanicus Haren
· Rijksstraatweg en zwerfsteen
· Hunzedal
· Expeditiepoort Waterpark De Bloemert aan het Zuidlaardermeer
· Hunebedden ‘D3’ en ‘D4’ in Midlaren
· Hunebed ‘G1’ in Noordlaren
· Noordlaarderbos
· Besloten Venen
· Noord- en Zuidplas van Sassenhein
· Stroomdal van de Drentsche Aa
· Groningen aan de Aa
Tip van de redactie: Je kunt je fietsavontuur natuurlijk beginnen met een weids uitzicht over de stad Groningen vanaf de top van de bijna honderd meter hoge Martinitoren, handig gelegen aan het beginpunt van de route: de Grote Markt.