Animaris Umerus, Scheveningen 2009
© Loek van der Klis
Categorie:Bronnenmateriaal

Kunstmuseum Den Haag - Strandbeesten, de nieuwe generatie 26 februari – 3 juli 2022

3 mrt. 2022

Indrukwekkende geraamtes, zelfstandig bewegend in de wind: de strandbeesten van kunstenaar Theo Jansen (1948) wandelen regelmatig langs de Haagse kustlijn. Naast de Animaris Omnia, die sinds 2018 in de Tuinzaal van het Kunstmuseum is te zien, zijn vanaf 26 februari zowel in de Projectenzaal als buiten langs de vijverrand tien strandbeesten in chronologische volgorde van de strandbeesten-evolutie te bewonderen.

Jansen: “Sinds 1990 houd ik me bezig met het maken van nieuwe vormen van leven. Het oermateriaal is geen eiwit, zoals in de bestaande natuur, maar elektriciteitsbuis. Mijn strandbeesten halen energie uit de wind en hoeven dus niet te eten. In de loop der tijd heeft zich een evolutie voltrokken die zichtbaar is in de opeenvolgende generaties. In de presentatie van het Kunstmuseum wordt dat duidelijk zichtbaar.”

Waar beter dan in zijn eigen stad, zo verbonden met de zee, kan Jansen de evolutie van zijn strandbeesten tonen? Met deze tentoonstelling geeft Kunstmuseum Den Haag liefhebbers de gelegenheid om zich in Jansens werk te verdiepen en daarnaast het groot publiek de kans geven om zijn werk (beter) te leren kennen.

Door een tiental strandbeesten buiten op te stellen, kan iedereen zich hierdoor laten verrassen.
- directeur Benno Tempel

De strandbeesten zijn veel meer dan kunstobjecten. Jansen streeft ernaar om daadwerkelijk leven te maken met als ultieme doel zijn creaties zonder hulp op het strand te laten leven, in grote kuddes. Dat dit niet op korte termijn realiteit zal zijn, beseft hij zich. Maar zijn droom verwoordde hij een aantal jaar geleden duidelijk in een interview met National Geographic: ‘Geef me nog een paar miljoen jaar en mijn strandbeesten zullen volledig zelfstandig leven’. In de afgelopen decennia heeft Jansen de strandbeesten steeds verder ontwikkeld - hij onderscheidt inmiddels twaalf generaties - en daarmee vele stappen gezet richting die zelfstandigheid. Waar zijn eerste creatie nog niet mobiel was en bestond uit pvc-buizen en plakband, zie je tegenwoordig imposante, meterslange strandbeesten zelfstandig over het strand bewegen. De pvc-buizen vormen nog altijd het basismateriaal, maar door allerlei ingenieuze technieken kunnen de strandbeesten bewegen op de wind, zelfstandig lopen, zand verplaatsen en met hun vleugels wapperen.
Jansen creëerde de strandbeesten niet zonder aanleiding. Hij bedacht deze als oplossing voor een nog altijd actueel probleem: klimaatverandering. Hij schreef een column over het gevaar van de stijgende zeespiegel en verzon al schrijvende een oplossing: dieren van elektriciteitsbuis die het strand loswoelen en naar de duinen blazen ter versterking. Vervolgens voegde hij de daad bij het woord en is de dieren zelf gaan maken om er vervolgens nooit meer mee op te houden. Elke nieuwe soort kreeg een Latijnse naam als Animaris Vulgaris, Animaris Rhinoceros of Mater Extensa en inmiddels heeft Jansen de evolutie van zijn strandbeesten aan de hand van de verschillende kenmerken ingedeeld in twaalf periodes. In de meest recente periode, het ‘Volantum’ (2020-2021), is zelfs een vliegende variant is ontwikkeld.

Meer info: www.kunstmuseum.nl

Vond je dit interessant? Ontdek meer