Hollandse Waterlinies

De Hollandse Waterlinies behelzen een vrij groot gebied. Naast de verdedigingswerken rondom Amsterdam - De Stelling van Amsterdam van meer dan 135 kilometer - omvat het een 85 kilometer lange linie met liefst 45 forten, 6 vestingen en 2 kastelen. Meer dan genoeg te zien dus.

Althans, anno nu. Want de magie van de Hollandse Waterlinies is de manier waarop het Nederland hielp in haar verdediging. Als er oorlog was, konden militairen de linies dankzij sluizen en dammen op eenvoudige en slinkse wijze onder water zetten.

Het water was ondiep - ongeveer tot kniehoogte - en daarmee sloeg ons leger twee vliegen in één klap. Voor boten en andere vaartuigen was de vesting te ondiep om er doorheen te varen en tegelijkertijd konden paarden, voertuigen en soldaten er ook niet door heen jakkeren of ploegen. De boel was op twee manieren onbegaanbaar en daarmee werd water een echte bondgenoot van Nederland.

En het mooie? Wanneer er geen gebruik werd gemaakt van deze vorm van verdediging - en de polders dus niet onder water stonden - was het ingenieuze systeem bijna niet te zien. Het zag er uit als een normaal natuurlandschap. Hooguit had het wat gekke randen, maar verder?

De Hollandse Waterlinies waren een unieke vorm van beveiliging

Zo creëerde ons land een onzichtbare vorm van beveiliging. Een intelligente en bijzondere oplossing, en daarmee een van de grote redenen om deze ‘Nieuwe Hollandse Waterlinie’ toe te voegen aan bestaande werelderfgoedsite Stelling van Amsterdam.

De waterlinie is een aantal keer onder water gezet. De laatste succesvolle keer was tijdens de Eerste Wereldoorlog, zo bleek uit een spionagerapport uit die tijd. De waterlinie had een dusdanig afschrikwekkend effect, dat het voorkomen heeft dat de Duitsers ons aanvielen. In de Tweede Wereldoorlog bleek het systeem niet meer te werken: de Luftwaffe vloog er gewoon overheen…

Maar de Hollandse Waterlinies leveren niet alleen een bijzonder verhaal af. De linies zijn qua uiterlijk en vorm ook een typisch kenmerk van een Nederlands open en groen landschap. Daarnaast staan ze bomvol waterbouwkundige objecten: sluizen, dijken, schuilplaatsen, inundatiekanalen… Eigenlijk bewijzen de waterlinies onze band met water, zonder dat daar een museum of encyclopedie voor nodig is.

Waterlinies bezoeken

Zin om de boel te bekijken? Er zijn verschillende opties. Naast een fijne wandeling, of fietstocht zijn er ook enkele bijzondere bestemmingen. Volg bijvoorbeeld een rondleiding op een van de forten, of breng een bezoek aan het Waterliniemuseum in Bunnik. Je kunt ook blijven slapen in een fort of bunker. Er zijn veel overnachtingsmogelijkheden in de Hollandse Waterlinies. Van basic tot super-de-luxe. Hou je meer van kamperen? Dan kun je met je camper of tentje bij een fortgracht kamperen.