Jan-Albert heeft grootse ambities met stadslandbouw

Jan-Albert Blaauw is in 2016 met zijn gezin komen wonen in een nieuwe woonwijk aan de rand van Almere. Hier hebben alle bewoners een kavel met een stuk landbouwgrond bij hun eigen huis. Een flink stuk mag je wel zeggen, want de kavel moet acht keer groter zijn dan het huis dat je erop bouwt. En de helft van je kavel moet je gebruiken om voedsel op te verbouwen.

Bring yourself, Jan-Albert will do the same

Jan-Albert Blaauw is 56 jaar. Hij is voorzitter van de Coöperatie Stadslandbouw Oosterwold in Almere.

Jan-Albert Blaauw

“Het is redelijk uniek wat hier gebeurt. Nergens ter wereld vind je een project waar 15.000 mensen zich verplichten om op eigen grond voor de helft voedsel te verbouwen voor zichzelf en hun omgeving, “aldus Jan-Albert, inmiddels voorzitter van de Coöperatie Stadslandbouw Oosterwold.

Zelfbouwwijk met verplichte stadslandbouw

Oosterwold is een groot gebied ten oosten van Almere. “Er staan nu zo’n duizend woningen, maar de bedoeling is dat we uiteindelijk gaan naar 15.000 woningen op een totaal gebied van ruim 4300 hectare. Dat is evenveel als de rest van de stad Almere aan grondoppervlak. Er zijn bijvoorbeeld kavels met eigenzinnige zelfbouwprojecten als earthships en er is een wijkje met tiny houses. Maar er zijn ook grotere kavels waarop ‘gewone’ huizen staan. De bewoners moeten het gebied zelf ontwikkelen, waaronder ook de wegen, groenperken en je eigen riolering,” legt Jan-Albert uit.

“Mensen weer betrekken bij de herkomst van hun voedsel en verbinding maken tussen de stad en het platteland. Dat is de gedachte achter Oosterwold,” zegt Jan-Albert. Maar hoe werkt het in de praktijk? “Ja, de meerderheid denkt een moestuintje is leuk, maar wat doe ik met de rest van de grond? Dat gold ook voor ons en we wilden na een tijdje toch meer invulling geven aan het oorspronkelijke idee van Oosterwold,” aldus Jan-Albert. Dit was het startpunt van de Coöperatie Stadslandbouw Oosterwold, waarvan Jan-Albert voorzitter is.

Wij noemen Oosterwold het grootste stadslandbouwproject ter wereld. Het idee op zich is al bijzonder.”

De coöperatie: de weg naar de toekomst

Ten eerste willen ze met coöperatie bewoners heel praktisch ondersteunen. “We gaan bijvoorbeeld nieuwkomers helpen met het prepareren van de grond en dan krijgen ze plantjes. We kunnen uitleg geven over onkruidbestrijding en het oogsten van de gewassen. Nu is dat allemaal nog kleinschalig hoor,” zegt Jan-Albert. “We willen ook graag een centrale plek, zodat we het grootschaliger kunnen oppakken. Echt een centrum voor de stadslandbouw creëren, een plek waar je de producten aflevert, verzamelt en verspreidt. En waar je bijvoorbeeld ook workshops kan houden.”

Naast de praktische hulp moet de coöperatie een grote rol gaan spelen in het vermarkten van al die groente- en fruitopbrengsten. “Met de moestuinplanner kun je de productie afstemmen op de afnemers,” begint Jan-Albert. “Er is een lijst van bijvoorbeeld 20 tot 30 producten die horeca graag afnemen. Hierop kunnen mensen aangeven dat ze dat gaan verbouwen en wanneer het klaar is om af te nemen. In het schema kunnen we ook aangeven dat tuin A de bloemkolen zaait in maart en tuin B dat twee weken later doet. Zo is de productie gerichter op de vraag en meer afgemeten. We zijn hiermee al begonnen, de ambitie is om dit het volgende seizoen echt groot te kunnen uitrollen.”

Het grootste stadslandbouwproject ter wereld

In de toekomst, als het totale gebied is ontwikkeld en bebouwd, kan er in al die particuliere tuinen bij elkaar maar liefst 1800 hectare gebruikt gaan worden voor de voedselproductie. “Wij noemen Oosterwold het grootste stadslandbouwproject ter wereld. Het idee op zich is al bijzonder. En hoe we ervoor zorgen dat er straks echt voedselstromen vanuit die tuinen van de mensen richting de stad gaan stromen, dat zie je niet in het buitenland. Onze ambitie is te kunnen produceren voor de markt. Wel voor Almere en de regio, want het gaat ook om duurzaamheid en korte ketens. In principe moeten we hiermee toch wel 10 procent van het voedselmandje van Almere kunnen vullen!”

Hoe zie je Nederland over 10 jaar?

Jan-Albert, met de pioniersgeest en eigenwijsheid van een echte Oosterwolder, kijkt optimistisch en ambitieus naar de toekomst. “Over 10 jaar heeft de coöperatie in Oosterwold een eigen centrum, een winkeltje met onze eigen producten en distribueren we voedsel van zo’n 1000 tot 1500 leden. We hebben dan zelfs betaalde medewerkers in dienst bij coöperatie,” voorspelt Jan-Albert. Hij verwacht ook delegaties van Nederlandse gemeenten die op bezoek komen om te kijken hoe ze met stadslandbouw aan de slag kunnen in hun eigen stad of regio. “Over tien jaar zijn er misschien nog wel vijf andere Oosterwolden in Nederland.”

Bezoek de website van Coöperatie Stadslandbouw Oosterwold