Dutch Design in het Nederlandse landschap
Dutch Design is overal in Nederland te vinden. Soms duidelijk te zien, soms heel subtiel. Het zit diep verankerd in onze cultuur, waarden en landschap. In dit artikel reizen we door ons land, op zoek naar vijf mooie en bijzondere plekjes. Ga je mee?
Depot Boijmans Van Beuningen
Een van de bekendste plekken om Dutch Design tegen te komen ligt in Rotterdam. Sinds 5 november 2021 torent het bijzondere Depot Boijmans Van Beuningen boven de rest van het Museumpark uit. Het zeven verdiepingen tellende gebouw is ontworpen door het Nederlandse architectenbureau MVRDV en geïnspireerd op een aluminiumkleurige schaal van IKEA. Het kent een bolvormig design en is van de buitenkant bekleed met 1664 spiegelende platen. Het resultaat is een niet te missen monument in het midden van het gezellige museumpark. Een monument waar bij de start van de bouw overigens nog veel om te doen was: sommige mensen vonden zo’n parmantig pand simpelweg niet passen daar. In het depot is de collectie van Museum Boijmans Van Beuningen te vinden. Het gaat daarbij om ruim 151.000 werken, opgeslagen in veertien ruimten met vijf verschillende klimatologische omstandigheden.
Saillant detail: om de privacy van patiënten van het naastliggende Erasmus MC ziekenhuis te waarborgen, zijn aan die kant een aantal spiegelplaten mat gemaakt. Depot Boijmans Van Beuningen is publiek toegankelijk.
Havenkwartier in Deventer
Het Havenkwartier in Deventer bevat niet één specifieke plek waar aantoonbaar Dutch Design te vinden is, maar het is juist een compleet gebied, waarin industrieel erfgoed, creatieve ondernemers, kunst en cultuur, horeca, bouwen en wonen gecombineerd worden met een nog werkzame binnenhaven. Een wandeling door het havenkwartier is een wandeling door creativiteit. Er zijn maandelijks diverse tentoonstellingen te zien, er zijn koffiebarretjes, restaurants met opmerkelijk design - het kijkt, ruikt en proeft (moderne) kunst. Zo kun je er bijvoorbeeld de Duitse Franziska Faoro, eigenaar van 6’4″ design manufactory tegen komen. Die heeft in het verleden bijvoorbeeld gewerkt aan (de camera’s op) Nokia Lumia-telefoons, maar maakt tegenwoordig furore met DreamItt, een modulaire boxspring.
Maar denk ook aan Studio Groen+Schild dat leegstaande, vervallen gebouwen op duurzame wijze een tweede leven geeft. Hun eigen locatie in deze Hanzestad is daar misschien het beste bewijs van: in een grijze silo waar vroeger vrachtwagens binnenreden om containers te vullen, staan nu werktafels van Studio Groen+Schild. Het ontwerp is energiezuinig: een warmtepomp koelt of verwarmt het pand.
Je kunt natuurlijk zelf een wandeling door het Havenkwartier maken, maar het is ook mogelijk om een expeditie te boeken.
Van Gogh-Roosegaarde fietspad
Daan Roosegaarde is een bekende Nederlandse ontwerper die wereldwijd gewaardeerd en bejubeld wordt. De kunstenaar uit Nieuwkoop combineert technologie met creatief denken om ‘fantasievolle’ aarde-vriendelijke en duurzame ontwerpen te produceren. Zo staat er in Beijing (China) een gigantische ‘smogzuiger’, die vieze lucht filtert en omtovert tot schone lucht. Recent ontworp ‘Studio Roosegaarde’ een organisch vuurwerk, op basis van biologisch afbreekbare licht sparks, te zien in Bilbao en London.
Roosegaarde gebruikt creatief denken om duurzame ontwerpen te produceren.
In Nederland baarde Roosegaarde onder andere opzien met zijn Van Gogh-Roosegaarde lichtfietspad in Eindhoven. In dit 600 meter lange fietspad zijn duizenden fonkelende gekleurde steentjes verwerkt. Die steentjes worden overdag opgeladen door het licht. Zo is er geen straatverlichting meer nodig: een originele, duurzame oplossing.
En het mooie: de steentjes tonen fragmenten van ‘Starry Night’, een beroemd werk van Van Gogh. Kortom: creatief denken met technologie, dus. Het pad ligt tussen Nuenen en Eindhoven en maakt deel uit van de Van Gogh fietsroute door Nuenen.
Werkwarenhuis in Den Bosch
Denk je aan Dutch Design in Brabant, dan denk je doorgaans aan Eindhoven. Met (de geschiedenis van) Philips, de Design Academy en het bijzondere Strijp-S in het achterhoofd is dat ook niet onterecht natuurlijk, maar in die andere grote Brabantse stad - Den Bosch - valt ook veel moois te ontdekken. Centraal staat de Tramkade, een voormalig industrieterrein dat wordt gezien als een bruisende culturele en creatieve hotspot. Er zijn vaak feestjes, je kunt er goed eten en er is een skatebaan.
Meest bijzondere locatie is het Werkwarenhuis, opgericht door Petra Janssen en Simone Kramer. Een kleurrijke plek waar met de regelmaat van de klok opmerkelijke events, hippe markten en bijzondere tentoonstellingen worden gehouden. En ook hier kun je wel eens een dansje wagen. Tegelijkertijd zijn er aan de voorzijde van het Werkwarenhuis zo’n 15 creatieve ondernemers werkzaam, die samen een creatieve sociale community vormen.
En tot slot: het is tevens de thuisbasis van stichting Social label, dat creatieve makers met afstand tot de arbeidsmarkt koppelt aan ontwerpers.
HEMBrugterrein in Zaanstad
Veel creatieve broedplaatsen ontstaan in oude, vaak groot opgezette (voormalige) industriële fabrieksterreinen. Maar het HEMbrugterrein, gelegen in de Havenbuurt in Zaandam, kent een iets andere oorsprong en is alleen al daarom reden tot een bezoek. Aan het einde van de 19e eeuw werden hier namelijk vuurwapens, artillerie en munitie geproduceerd voor het Nederlandse leger.
Door die functie (en het daarbijbehorende explosiegevaar) kent het een zeer opvallend ontwerp. Er is rekening gehouden met de positie van gebouwen, de inrichting van de buitenruimten maar ook de daken - sommige kennen een halfrond design, om zo een eventuele schok, ontstaan tijdens de productie van de wapens, goed te geleiden.
Samen zorgen ze voor een uniek fabrieksterrein waar het anno nu wemelt van de creativiteit.
Er zit een museum, een foodcourt, veel (visuele) kunstenaars hebben er een ruimte en met Artzaanstad is er een plek om jouw favoriete kunst te kiezen.
Op ontwerpgebied zit er veel (Nederlands) talent. Denk bijvoorbeeld aan Dirk van der Kooij, die er een zelfproducerende meubelontwerpstudio bestiert. Hij probeert traditie, technologie, ambacht en digitale robot technieken met elkaar te combineren.
Of ga eens langs bij Post Acoustics, knapontwerp & Tjimkje, die samen één galerie vormen. Post Acoustics richt zich op hoogwaardigde akoestische oplossingen, in de vorm van designlampen en kantoormeubilair, terwijl Tjimkje bijvoorbeeld de Button Chair ontwierp, een stoel geïnspireerd op de houten knoopjes die we kennen uit de kledingwereld.
Funfact: veel populaire televisieprogramma’s maken als opnamelocatie gebruik van het HEMbrugterrein en zelfs Martin Garrix heeft er ooit een clip in elkaar gedraaid.
Het HEMBrugterrein ligt vlakbij station Zaandam en is publiek toegankelijk.
Dutch Design – Innoveren voor een betere wereld
Benieuwd wat dat gekke Dutch Design precies is? Wij vertellen je er alles over en laten zien waar je de mooiste Dutch Design-ervaring krijgt tijdens een bezoek aan Nederland.
Lees meer